Dlaczego kawa stała się droższa - co konsumenci powinni wiedzieć o rynku kawy ziarnistej (październik 2025)

Twoja filiżanka kawy, dlaczego kosztuje więcej

Kiedy ostatnio stanąłeś przed półką z kawą ziarnistą i pomyślałeś „dlaczego to kosztuje więcej niż rok temu?”, to nie tylko Twoje odczucie. Ceny kawy w ostatnim czasie idą w górę i to z powodów, które sięgają od plantacji w Brazylii, przez kontenery na statkach, po pracę baristy w Twojej ulubionej kawiarni.
Każdy rachunek zawiera koszt zielonego ziarna, transportu, palenia, opakowania i marżę detalisty. Jeśli pierwsze ogniwo, czyli surowe ziarno znacznie podrożało, cała reszta musi to uwzględnić.

Co się zmieniło między 2024 a październikiem 2025

Spadek podaży arabiki

Gatunek arabika to kawa, której smak i zapach najbardziej doceniamy i która jest „droższa” w produkcji. W największych regionach upraw (np. w Brazylia) wystąpiły poważne problemy pogodowe: susze, fale upałów, nieregularne opady. To zmniejszyło plony i ograniczyło zapasy. Organizacja Food and Agriculture Organization (FAO) odnotowała, że w 2024 roku ceny kawy wzrosły aż o 38,8% rok do roku, głównie za sprawą zaburzeń w podaży. 
Dla przykładu: analitycy zauważyli, że futures na arabikę osiągnęły rekordowe poziomy w 2025 roku co pokazuje, że problem nie zniknął, tylko się pogłębił.

Wzrost popytu i koszty operacyjne

Po okresie pandemicznym wiele kawiarni wracało do aktywności, ludzie znów częściej wychodzili na kawę poza domem. Wzrósł też popyt na kawy średniej i wyższej jakości. 
Jednocześnie: koszty nawozów, transportu, energii - rosną. Plantacje i palarnie musiały zapłacić więcej za „wejście” w produkcję.

Przykładowe dane „dla wyobrażenia”

• W USA: porównanie sierpnia 2024 i sierpnia 2025 pokazuje około +21% wyższą cenę kawy zapakowanej (ziarnistej/jasno palonej) w sklepach. 

• Globalnie: badanie wskazuje, że skoki cen kawy spowodowane szokami w produkcji potrzebują około roku, by w pełni dotrzeć do konsumenta – i mogą działać przez 4 lata.

Wpływ klimatu, historia plantatora

Wyobraź sobie plantację w Brazylii, w pełni sezonu zbiorów: ziarna dojrzewają, operator kombajnu już gotów. Nagle pojawia się suchy okres kwiaty nie wykiełkują, owoce się kurczą. Takie sytuacje zdarzyły się w regionach uprawy kawy w Brazylii. 
Nie chodzi tylko o jeden sezon to efekt coraz częstszych ekstremów pogodowych: susze, fale upałów, przymrozki. Raporty wskazują, że zmiany klimatyczne mogą zmniejszyć obszary uprawy kawy nawet o 50% do połowy XXI w. 
Dla konsumenta: oznacza to, że kawa wysokiej jakości staje się coraz bardziej „rzadkim” surowcem,a cena musi to odzwierciedlać.

Skąd się bierze cena ziarnistej kawy dla Ciebie

Rozbijmy to na etapy:

• Kawa zielona - to koszt najpierw dla plantatora i eksportera. Jeśli plony są słabe, cena surowca idzie w górę.

• Transport i logistyka - ziarno musi dotrzeć z plantacji przez porty, być przechowane, wysłane statkiem lub kontenerem. Koszty paliwa, frachtu, opóźnienia  wszystko tu działa.

• Palenie i konfekcjonowanie - palarnia ponosi koszty energii, pracowników, palenia. Przy wyższych cenach ziarna marża palarni może być niższa albo trzeba ją przenieść na klienta.

• Sprzedaż detaliczna - sklepy (stacjonarne lub online) dodają swoją marżę. Jeśli koszt surowca wzrósł o 30-40% w ciągu roku, to prędzej czy później zobaczysz to w cenie, choć nie zawsze w pełni,bo mogą być absorpcje kosztów.

Co to oznacza dla Ciebie jako konsumenta

• Jeśli kupujesz kawę ziarnistą wysokiej jakości (arabika, single origin) - to właśnie ten segment jest najbardziej wrażliwy na wzrosty ceny. Warto być świadomym, że cena nie wynika tylko z „marki”, ale rzeczywistych kosztów produkcji.

• Jeśli Twoja kawa to mieszanka arabiki i robusty, lub po prostu „kawa codzienna” - wtedy podwyżki również dotykają, ale być może mniej drastycznie niż w przypadku kaw premium.

• Możesz zwrócić uwagę na pochodzenie ziarna - jeśli palarnia komunikuje, że współpracuje z producentami, którzy inwestują w odporność na suszę i zmiany klimatu, to może to być sygnał stabilniejszego łańcucha.

• Warto śledzić promocje i ewentualnie kupować większe opakowanie, jeśli masz miejsce do przechowywania - przy założeniu, że kawa zostanie wypita w rozsądnym czasie, by nie straciła świeżości.

• Przygotuj się na to, że ceny mogą utrzymać się na wysokim poziomie przez dłuższy czas, jeśli nie nastąpi przynajmniej częściowa poprawa warunków produkcji i logistyki.

Czy i kiedy ceny mogą spaść?

Tak, są scenariusze, które mogą przynieść ulgę:

• jeśli w Brazylii i w innych regionach upraw kawy warunki pogodowe się poprawią i plony wzrosną - zwiększy się podaż, co może obniżyć presję cenową.

• jeśli koszty transportu, energii i pracy „złagodzą się” - wtedy mniej narzutów zostanie przeniesionych na konsumenta.

• jeśli popyt nieco spadnie - konsumenci mogą wybierać tańsze marki lub mieszanki, co zmniejszy presję na segment premium. Jednak to nie musi być szybkie: eksperci mówią, że nawet jeśli surowiec stanieje, ceny detaliczne reagują z opóźnieniem.

Podsumowanie - co warto zapamiętać

• Cena kawy ziarnistej rośnie, i to nie z powodu kaprysu marek - główne przyczyny to ograniczona podaż (zwłaszcza arabiki), wzrost kosztów operacyjnych i wpływ klimatologii.

• Dla konsumenta oznacza to: mniej dramatyczne podwyżki niż na surowcu, ale jednak zauważalne - i utrzymujące się.

• Zrozumienie tych mechanizmów pomaga kupować świadomie: wybierać kawy, które oferują dobry stosunek jakości do ceny, wspierać marki zrównoważone, i być gotowym na to, że ceny mogą pozostać na wyższym poziomie przez najbliższy czas.